Risicomanagement
Om de kwaliteit van het onderwijs, de bedrijfsvoering en de continuïteit van de organisatie te bewaken, maken wij gebruik van het instrument ‘risicomanagement’. Door een risicoanalyse uit te voeren, krijgt de organisatie vroegtijdig inzicht in mogelijke knelpunten in de bedrijfsvoering. Zo kunnen wij vroegtijdig maatregelen treffen om risico’s te beheersen.
De risico’s worden jaarlijks intern geïnventariseerd. Hierover wordt gerapporteerd door middel van een risicoparagraaf bij de begroting. De inventarisatie van de risico’s per ultimo 2023 omvat de volgende punten.
Subsidie Sterk Techniek Onderwijs
De Meerwaarde is penvoerder van en neemt deel aan het regionale programma Sterk Techniek Onderwijs. We hebben plannen gemaakt voor deze subsidieperiode. Na een aanvankelijke achterstand verloopt de realisatie nu conform de planvorming.
Het jaar 2024 is het verlengingsjaar voor deze subsidieperiode. De nieuwe periode loopt van 2025 t/m 2029. Regionaal wordt hiervoor een aanvraag ingediend. Voor de meerjarenbegroting is hierbij aangesloten.
Specifiek voor De Meerwaarde geldt dat de onderbesteding uit voorgaande jaren is vrijwel geheel ingelopen, waardoor het risico op terugbetaling gering is.
LWOO
Binnen het samenwerkingsverband is de route gekozen voor opting out. Dat betekent een LWOO-indicatie niet meer nodig is, maar de middelen die ontvangen worden vanuit het landelijke verdeelmodel door het samenwerkingsverband kunnen worden verdeeld.
Naar verwachting zal vanaf 1 januari 2026 nieuwe wetgeving van kracht worden, waarbij de bekostiging voor LWOO verdeeld zal worden op basis van sociaal-economische kenmerken en het aantal vmbo-leerlingen in leerjaar 3 en 4 binnen het samenwerkingsverband. Waarschijnlijk gaat dit voor onze regio een fors negatief effect hebben van ongeveer € 0,9 tot aan € 2 miljoen. Rekening houdend met een ingroeipad van 5 jaar levert dit een jaarlijkse forse inspanning op. In onze begroting 2024 zijn hiervoor de eerste stappen in 2026 en 2027 opgenomen van € 175.000 per jaar, omdat deze jaren binnen het meerjarenperspectief vallen. Bij iedere begroting zullen we de keuzes actualiseren op basis van informatie over de uitkomst van het nieuwe model en het ingroeipad.
Componentenmethode onderhoud
Met ingang van 2024 gelden de nieuwe richtlijnen voor de verslaglegging groot onderhoud. We hebben ervoor gekozen om voor het hoofdgebouw en het Techniekcentrum te gaan werken met een voorzienig groot onderhoud. Het Sportcentrum en het Natuurcentrum zijn met eigen middelen gefinancierd, daarom zullen we voor deze gebouwen het onderhoud activeren.
De benodigde middelen worden berekend aan de hand van actuele Duurzaam Meerjarenonderhoudsplannen (DMJOP). Deze worden begin 2024 opgesteld. Hieruit zal blijken in hoeverre de onderhoudsvoorzieningen en investeringsramingen op niveau zijn. We verwachten extra stortingen in de onderhoudsvoorzieningen, een vrijval van de voorziening Sportcentrum (waar toekomstige onderhoudsinvesteringen tegenover staan).
Vermogen
De Inspectie voor het Onderwijs hanteert sinds 2020 de “signaleringswaarde voor mogelijk bovenmatig eigen vermogen”. De gedachte hier achter is dat een onderwijsinstelling niet meer (publieke) middelen moet reserveren dan voor een gezonde bedrijfsvoering en de continuïteit nodig is. Hiervoor wordt een vast rekenmodel gebruikt.
Uit deze berekening blijkt dat het vermogen van De Meerwaarde zich ruim onder de signaleringswaarde bevindt.
In 2024 worden de onderhoudsvoorzieningen geactualiseerd. Binnen het nieuwe wettelijk kader hebben we er voor gekozen om groot onderhoud voor het Sportcentrum en Natuurcentrum te gaan activeren. Dit betekent dat de onderhoudsvoorzieningen gaan vrijvallen ten gunste van het eigen vermogen. Tegelijk is het realistisch om aan te nemen dat de voorziening voor het hoofdgebouw zal stijgen. Het effect op het eigen vermogen is daarom nu nog niet vast te stellen.
AANTAL LEERLINGEN
Het aantal leerlingen per 1 oktober is bepalend voor het bedrag van de bekostiging voor het volgend kalenderjaar. De bekostiging wordt echter vertraagd toegekend: de bekostiging van het kalenderjaar is gebaseerd op de bepaling van het leerlingaantal in het voorgaande kalenderjaar. Bij een stijging van het leerlingenaantal betekent dit, dat de groeiende inzet van personeel als gevolg van de groei van het leerlingenaantal eerst zelf opgevangen moet worden. Dat geldt ook voor de hogere kosten voor facilitair en ICT. Een sterke stijging in het leerlingenaantal is dan ook een risico.
De leerlingenprognose wordt bepaald op de instroompercentages van de basisscholen uit het voedingsgebied. We waren gewend om te werken met een gemiddeld instroompercentage van de afgelopen vier jaar. Omdat zowel het absolute als het relatieve aandeel van de uitstroom uit de basisscholen dat naar de Meerwaarde komt van jaar op jaar afneemt, hebben we voor 2023 en 2024 een andere keuze gemaakt en zijn we uitgegaan van de instroompercentages uit het vorig schooljaar. Uit de analyse van de leerlingenaantallen zie we tijdelijke daling. We verwachten deze in de periode 2024-2028 om te kunnen zetten in een stijging. Passend bij ons schoolgebouw streven we naar een leerlingpopulatie van 1850-1900 leerlingen.
MBO in Barneveld
Met MBO Amersfoort hebben we sinds 2015 een samenwerking voor de verzorging van mbo-onderwijs in Barneveld. Tot op heden is de exploitatie van het mbo negatief. Jaarlijks wordt ongeveer € 300.000 onttrokken uit het private deel van het eigen vermogen.
Het blijft onze ambitie om in de ontwikkeling van BGO en BBO uiterlijk per 2026 het MBO-onderwijs in het kader van uitbesteed onderwijs van MBO-Amersfoort voor De Meerwaarde kostenneutraal te verzorgen. Binnen BGO krijgt De Meerwaarde de komende jaren een andere positie waarbij de aansturing van BGO vanuit MBO Amersfoort wordt vormgegeven. Voor de bouwopleiding BBO is nauwe samenwerking met BTO op het gebied van huisvesting in een Techniekhuis Barneveld een belangrijke randvoorwaarde. Ingebruikname van het Techniekhuis is voorzien per 2026. De bestuurlijke gesprekken over hoe per 2026 de aansturing van BBO vorm te geven in de samenwerking van MBO Amersfoort met De Meerwaarde zijn al opgestart.
Tot en met 2025 is een adequate huisvesting aan de Zonnebloemstraat noodzakelijk. Met de gemeente Barneveld willen we hierover goede afspraken maken.
Personeel
Het landelijke lerarentekort is ook bij De Meerwaarde merkbaar. De combinatie van veel zij-instroom en een relatief hoog ziekteverzuim geeft ook druk bij alle medewerkers. Hiermee kan direct de kwaliteit van onderwijs onder druk komen te staan. Daarom zetten we vol in op. Goed werkgeverschap, een positief werkklimaat, verzuimbegeleiding, actief arbeidsmarktbeleid, begeleiding&coaching en een goed introductieprogramma voor nieuwe medewerkers. Ook het proces om te komen tot nieuwe vormen van onderwijs moet meehelpen om met de beperkte capaciteit kwalitatief goed onderwijs aan te blijven bieden. Voor vervanging bij ziekte werkt De Meerwaarde met een eigen flexpool. In de flexpool zitten personeelsleden met een 0-urencontract die snel en flexibel worden ingezet bij ziekte.
Nieuwbouw
De nieuwbouw is volledig afgerond. De gemeente heeft ingestemd met de integrale eindafrekening. Hiermee zijn er geen restrisico’s meer aanwezig.
Afstemming Baten en Lasten
Voor het structureel gezond meerjarenperspectief is een aantal maatregelen in werking gezet. Deze zijn verwoord in het Strategisch Beleidsplan 2023. Bij het Schoolplan 2024-2027 en de begroting 2024 zijn deze geactualiseerd en concreter gemaakt. Deels is de realisatie geslaagd en voor een deel vraagt dit expliciete sturing in de komende jaren. Budgetbeheersing in alle niveaus van de organisatie maakt daar deel van uit.
Treasurybeleid
De stichting heeft beleid geformuleerd dat gebruik van derivaten uitsluit. Er zijn geen effecten in portefeuille.
De ontwikkeling van de rentestand sinds 2021 is de aanleiding geweest om in te zetten op het financiële instrument “Schatkistbankieren”. Schatkistbankieren betekent dat de publieke banktegoeden van De Meerwaarde worden ondergebracht bij het Ministerie van Financiën. Tot op heden geeft dit het beste renteresultaat.
Private middelen zijn geen onderdeel van het schatkistbankieren, maar staan veel mogelijk op deposito bij de Rabobank, onze huisbankier.
Uit de liquiditeitsprognose voor de komende jaren blijkt dat De Meerwaarde over voldoende liquiditeiten beschikt. Er is geen financieringsbehoefte voor de komende jaren.
Rest van het financiële hoofdstuk
De overige paragrafen uit dit hoofdstuk kunt u hieronder downloaden.
